علت پرخاشگری نوجوانان چیست؟ + راهکار

پرخاشگری نوجوانان

 پرخاشگری نوجوانان یک دوره‌ای از زندگی نوجوانان است که علل مختلفی می‌تواند داشته باشد یکی از آن علل قرار گرفتن در سن بلوغ و تغییرات هورمونی در بدن نوجوانان است. در بسیاری از موارد پرخاشگری نوجوانان به نحوه برخورد پدر و مادر و سبک برخورد آن‌ها بستگی دارد.  نوجوانی مرحله انتقال از دوران کودکی به بزرگسالی است، در این مرحله برخی از نوجوانان ضعف مهارت‌های ارتباطی دارند و از سوی دیگر با دنیای بزرگسالان آشنایی کامل ندارند، لذا گاه به رفتارهای خشونت آمیز جهت حل مشکلات خود متوسل می‌شوند.

دغدغه‌های هویت یابی، مقایسه با همسالان و حتی درک تفاوت‌های اقتصادی و اجتماعی می‌تواند باعث خشم درونی آنها شود، که متاسفانه به دلیل ارتباط ضعیف والدین با فرزندان در بیشتر مواقع، آنان دلیل واقعی این ناراحتی را به درستی درک نمی‌کنند. اگر نوجوانان بیش از اندازه خشمگین شوند و نتوانند رفتار خود را کنترل کنند، این مسئله می‌تواند آسیب زننده باشد. بنابراین والدین باید علل و راهکارهای ارتباط با نوجوانان را بیاموزند تا بتوانند ارتباط خوبی با فرزندشان داشته باشند.

پرخاشگری نوجوانان علل و راهکار

رفتا‌رهای پرخاشگرانه ممکن است به شکل های مختلفی جلوه گر شود.  از قبیل: آزار و اذیت دیگران، کتک زدن، شکستن، پاره کردن وسایل و لوازم منزل، به دیگران دشنام دادن، مخالفت، پرت کردن اشیاء و لوازم، تمسخر، تحقیر دیگران، بی ادبی، پایکوبی، غرغر کردن، فریاد زدن و گاهی نیز به صورت انزوا و سکوت یا در خود فرورفتن همراه با بغض کردن، غذا نخوردن یا گریه کردن است.  بعضی از نوجوانان و جوانان نیز با بلند کردن موهای خود، کتک زدن خود، کوبیدن سر به دیوار و یا به جای زنگ زدن برای ورود به منزل با استفاده از مشت و لگد، پرخاشگری خود را ابراز می‌کنند.

ویژگی های نوجوانان پرخاشجو

نوجوانان پرخاشجو معمولاً همزمان ممکن است چند عامل از عوامل زیر را دارا باشند:

1.  همانند سازی یک رفتار پرخاشگرانه که می تواند با توجه به باورهای شخصی و هنجارهای اجتماعی و فردی متفاوت باشد.
2.  رفتار پرخاشگرانه دارای درجات گوناگونی است که می تواند به صورت مطلق، تک بعدی یا چند بعدی بروز کند.
3.  پرخاشگری در میان نوجوانان شایع است، این رفتار می‌تواند در کودکی یا نوجوانی آغاز شود و در بزرگسالی هم ادامه داشته باشد.
4.  اگر پرخاشگری در سنین پایین آغاز شود به مرور زمان پایدارتر می‌شود.
5.  میزان پرخاشگری در پسران چهار برابر میزان پرخاشگری در دختران است.
6.  نوجوانان پرخاشگر تمایل بسیاری به بیرون کردن رفتار یا تنش خود دارند و می‌خواهند دیگران را موثر بدانند و می‌خواهند آن‌ها را خشن و عصبانی تصور کنند (انتساب خشونت)
7. نوجوانان پرخاشگر تحمل خستگی را ندارند، حساس هستند و رفتاری جنجال برانگیز، غیرقابل پیش بینی، و توأم با مخالفت دارند.
8. ارتکاب به دزدی و تخریب، قلدری و بی رحمی در بین این نوجوانان دیده می شود.
9.  معمولاً از سوی همسالان خود پذیرفته نمی شوند، در ایجاد رابطه با آنان دچار مشکل هستند، عزت نفس بسیار کمی دارند ولی می‌توانند با افراد بزهکار و تبهکار بزرگتر یا کوچکتر از خود دوستی برقرار کنند.
10.  پرخاشگری با فزون کاری، مصرف مواد مخدر، مشکلات یادگیری و عدم موفقیت تحصیلی همراه است.

عوامل خانوادگی پرخاشگری

راهکار برخورد با نوجوانان

برای تاثیرگذاری نصیحت، باید بین خود و نوجوان‌تان رابطه ای قلبی و عاطفی برقرار کنید. دل فرزند به والدینی روی می آورد که با آنان انس داشته باشد.

اصول کاربردی ارتباط با نوجوان

اصل برخورد مثبت و مثبت فکر کردن در مواجهه با اشتباه نوجوان. نباید به گونه‌ای رفتار کنید که احساس کند می‌خواهید او را قضاوت یا تنبیه نمایید، بلکه از کلمات و عبارات مثبت استفاده کنید و با تشویق کردن و بیان یکی از ویژگی‌های مثبت فرزندتان، شروع کنید و سپس مطلب اصلی را بازگو کنید. مثلا به او بگویید: (از اینکه بچه‌­ای اهل درس دارم و اخلاق و رفتار خوبی دارد خوشحالم؛ اما اینکه استفاده از تبلت را مدیریت نمی‌کنی، من و پدرت را نگران کرده است).

اصل پرهیز از تحمیل کردن

چیزی یا کسی را به نوجوان‌تان تحمیل نکنید. بدترین تحمیلی که به نوجوان‌ها می­‌شود، این است که از او می­‌خواهیم مثل ما باشد یا می‌گوییم وقتی به سن شما بودیم آن‌گونه رفتار می‌کردیم، آنگونه لباس می‌پوشیدیم. و حرف‌هایی از قبیل که نوجوان را عصبی می‌کند.

یادتان باشد دنیا تغییر کرده و بر اساس این تغییرات روحیات و نیازهای ما هم تغییر کرده است. باید به فرزندان اعتماد کرد و به آن‌ها اجازه داد که به تدریج پس از کسب آگاهی لازم بتوانند تصمیم‌گیری در امور زندگی، تحصیلی و شغلی را تمرین کنند.

اگر فرزند نوجوان دارید

حالا باید چکار کنید؟

با نوجوان خود صمیمی باشید، ترتیبی دهید که با هم وقت بگذرانید، اجازه دهید نوجوان شما هم نقشی در تصمیم‌ها داشته باشد، بخشی از مسئولیت کارها با او باشد. ارتباط کلامی رکن بسیار مهم پایداری یک رابطه است؛ فرقی نمی‌کند این ارتباطِ والد و فرزندی باشد، یا ارتباطِ یار با یار.

وقتی با هم صحبت نمی‌کنیم یا کم و بد صحبت می‌کنیم، از فرزند خود فرصت بروز و ابراز احساسات و هیجاناتش را می‌گیریم، به مرور او عادت می‌کند احساساتش را در خودش حبس کند. این حجم احساسات ابراز نشده و این حجم احساسات نادیده، او را بی‌قرار و کم تحمل می‌کند. یک فرزند بی قرار، ناخودآگاه کل رابطه را پرتنش می‌کند. نیاز به دیده و شنیده شدنِ فرزندتان  را نادیده نگیرید.