افسردگی چگونه ایجاد می‌شود؟
مشکلات روان‌شناختی و احساس زندگی روزمره افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهند و نزدیک به ۱ نفر از هر ۵ نفر مراجعه به پزشک مشکل سلامت روان دارد. در بسیاری اوقات این مشکلات مورد بررسی قرار نمی‌گیرند زیرا افراد علائم دیگری دارند که می‌خواهند ابتدا پزشک آن‌ها را بررسی و بعد رفع کند.
به طور معمول، این بیماران متوجه نمی‌شوند که این مسائل روانی چگونه بر مقابله آن‌ها با دیگر بیماری‌ها اثر می‌گذارد و چگونه ممکن است با دیگر علائمی که تجربه می‌کنند، مرتبط باشد.
آیا افسردگی ضعف است؟
داشتن اختلال سلامت روان، ضعف نیست. بسیاری از اختلالات روان‌شناختی به‌دلیل عدم تعادل مواد شیمیایی که برای کار درست سلول‌های مغز لازم هستند رخ می‌دهد.
همان‌طور که فردی که انسولین را به درستی تولید یا مصرف نمی‌کند به دیابت مبتلا می‌شود، افرادی که مواد شیمیایی کنترل کننده مناسب خلق در بدن آن‌ها به درستی تولید و یا مصرف نمی‌شود ممکن است به افسردگی مبتلا شوند. به‌طور معمول این اختلالات با علائم خفیف و اختلال جزئی روانی آغاز می‌شود. اگر زود به این اختلالات رسیدگی شود، بازگرداندن وضع طبیعی آسان‌تر خواهد بود.
اختلالات خلقی چه چیزی را درگیر می‌کند؟
اکثر علائم اختلالات روانی، احساسات و هیجانات طبیعی را درگیر می‌کنند. اختلال روانی زمانی وجود دارد که این احساسات یا هیجانات و عواطف بسیار زیاد یا پر تواتر می‌شوند یا در پیشبرد زندگی طبیعی ایجاد تداخل می‌کنند. ممکن است توانایی کار، بازی یا حفظ روابط با دوستان و خانواده مختل شود. طیف وسیعی از این اختلالات خلقی (افسردگی) مربوط به نگرانی (اضطراب) یا اختلال مصرف مواد (الکل یا مواد مخدر) هستند.
افسردگی علائم افسردگی:
- خلق پایین یا غم.
- فقدان لذت یا علاقه به زندگی.
- کاهش انرژی یا خستگی شدید.
- تغییر در اشتها و وزن.
- افزایش یا کاهش خواب.
- فقدان میل جنسی.
- فقدان اعتمادبه‌نفس، تصویر ناخوشایند از خود.
- احساس شدید گناه.
- ناتوانی در تمرکز.
- فکر کردن به خودکشی و آرزوی مرگ.
افسردگی یعنی چی؟ چرا ایجاد می‌شود؟
افسردگی واژه پزشکی برای شرح یکی از اختلالات خلق است. افسردگی معمولاً به معنی غمگینی زیادی احساس شدید بی انرژی بودن است. هر کسی می‌تواند غم یا فقدان انرژی را گه گاه تجربه کند. این احساسات معمولاً ناشی از تغییرات بزرگ در زندگی ماست. تغییراتی مانند مرگ عزیزان، شکست در روابط یا از دست دادن شغل، تجربه افسردگی پس‌از زایمان یا در نتیجه‌ی اختلال مصرف مواد هم ممکن است رخ دهد.
در اکثر این مواقع ما این احساسات را پشت سرم می‌گذاریم و به زندگی عادی ادامه می‌دهیم. اگر این احساسات به قدری شدید باشد که مانع زندگی طبیعی یا فعالیت‌های شغلی شوند یا بیش‌از حد طولانی شود یا در بیشتر ساعت‌های روز حاضر باشند، این وضع می‌تواند حاکی از وجود اختلال روانی در فرد باشد.
افسردگی شایع‌ترین اختلال روانی است و ۱ نفر از هر ۷ نفر را در طول عمر مبتلا می‌سازد. خبر خوب آن‌که تشخیص زودهنگام، مشاوره و تجویز دارو می‌تواند افسردگی را درمان و از تکرار آن پیشگیری کند.
با افسردگی شدید چکار کنیم؟
اگر افسردگی خیلی شدید باشد، ممکن است فرد احساس کند هیچ راهی برای ادامه زندگی ندارد. اما باز هم جای امیدواری است که چرا که اغلب تشخیص زودهنگام، مشاوره و تجویز دارو این وضع را درمان کرده و از عود افسردگی پیشگیری می‌کند.
اختلال دوقطبی چیست؟
افرادی هستند که اختلال دوقطبی دارند؛ یعنی گاهی علایم افسردگی و گاهی علایم شیدایی دارند. شیدایی به وضعی گفته می‌شود که در آن فرد آن‌قدر احساس خوبی دارد که پیامد رفتار‌هایش را نمی‌فهمد. ممکن است همه پول خود را هدر دهد و به شدت بدهکار شود. ممکن است انرژی داشته باشد که همه شب را کار کند. اکثر مبتلایان به شیدایی، به افسردگی شدید تغییر خلق می‌یابند (اختلال دوقطبی)
- اگر احساس می‌کنید بی‌حوصله هستید یا غم شدید دارید یا فقدان علاقه و لذت دارید؟
- انرژی تان کاهش یافته و خسته هستید؟
- فکر مرگ و خودکشی دارید؟
- آیا احساس گناه می‌کنید؟
- اشتهایتان کاهش یافته یا افزایش یافته است؟
- برای به خواب رفتن دچار مشکل هستید؟
- آیا زود از خواب بیدار می‌شوید و نمی‌توانید دوباره بخوابید؟
- در تمرکز مشکل دارید؟
- آیا میل جنسی خود را از دست داده‌اید؟
- یا اعتماد به‌نفس خود را از دست داده‌اید؟
- آیا تصویری ضعیف از خود دارید؟
- اگر این علائم را دارید هرچه سریع‌تر به یک روان‌پزشک یا روان‌کاو مراجعه کنید و علاوه بر این‌ها هر هفته احساسات خود را مرور کنید و و توصیه های خود مراقبتی را انجام بدهید یا به پزشک مراجعه کنید.
توصیه‌های خودمراقبتی
- از احساسات خود و شدت شان فهرستی تهیه کنید آن‌ها را براساس شدت خفیف، متوسط یا شدید طبقه‌بندی کنید
- به دنبال عامل ایجادکننده یا تغییری که ممکن است افسردگی را آغاز کرده باشد بگردید. (مثل: تغییر شغل، جابه‌جایی،… ). آیا قابل حل است؟ این موضوع را با دوستی صمیمی، عضو خانواده، مشاور، پرستار، یا پزشکتان در میان بگذارید و گفتگو کنید.
- به راه‌های حل عامل ایجادکننده فکر کنید. (مثلاً یافتن شغلی جدید) .
- تلاش کنید به سمت راه‌حل نهایی گام‌های کوچک بردارید. (مثلاً شغل‌های جایگزین را شناسایی کنید) .
- کارهایی که از آن‌ها لذت می‌برید و بیشتر انجامشان می‌دهید را یادداشت کنید.
- کارهای منفی را کنار بگذارید و سعی کنید مثبت‌تر بیندیشید.
- رژیم غذایی مناسبی داشته باشید.
- سر وقت به بستر بروید و مراقب باشید به اندازه‌ی کافی بخوابید.
- خود را به انجام ورزش وادار کنید. ۱۵ تا ۲۰ دقیقه به‌سرعت پیاده‌روی کنید.
- در جستجوی منابع دیگر برای کمک به وزن خود باشید. برای مشاوره و ارجاع به پزشکتان مراجعه کنید.
دیگر اطلاعات درمانی
اغلب افسردگی به‌دلیل تغییر یا فقدان رخ می‌دهد، ولی بازهم یک بیماری است که به‌دلیل عدم توازن مواد شیمیایی و هورمون‌هایی که در مغز وظیفه تنظیم خلق را برعهده دارند، ایجاد می‌شود. گاهی برای اصلاح این عدم توازن به تجویز دارو نیاز است. این کار شبیه درمان دیابت با تجویز انسولین یا درمان کم‌کاری تیروئید با جایگزینی هورمون تیروئیدی است.
اگر برای شما داروی ضدافسردگی تجویز شده‌است، شما باید دارو را طبق دستور مصرف کنید. نباید دوز داروی دریافتی را تغییر دهید یا دارو را به میل خود قطع کنید. پیش‌از هر تغییری در مصرف دارو با پزشک یا پرستار خود مشورت کنید. متاسفانه، این داروها یک شبه اثر خود را نشان نمی‌دهند و ممکن است حتی تا ۶ هفته طول بکشد تا اثر درمانی آن مشاهده شود.
آیا داروهای افسردگی عوارض دارند؟
عوارض داروهای ضدافسردگی نوین نادر است، ولی ممکن است یک داروی خاص برای شما مناسب نباشد. اگر عارضه‌ای برای شما پیدا شد حتماً به پزشکتان اطلاع دهید. گاهی پزشکان مجبورند داروهای جایگزین را امتحان کنند تا دارویی که بدون ایجاد عارضه به‌خوبی روی شما اثر می‌کند را بیابند.
احتمال دارد لازم باشد شما چند ماه دارو را مصرف کنید و سپس شما و پزشکتان تصمیم بگیرید که دارو را عوض کنید. داروهای ضد افسردگی فرد را سرخوش نمی‌کنند و اعتیاد آور نیستند. این داروها بر افرادی که عدم توازن شیمیایی خاص افسردگی را ندارند، اثر اندکی دارد.
روان‌درمانی چیست؟
روان‌درمانی راه مفید دیگری برای درمان افسردگی به شمار می‌آید. مشاور ممکن است یا بدون دارودرمانی هم‌زمان انجام شود. مشاوران افرادی آموزش دیده‌اند که به شما کمک می‌کنند به درک بهتری از آنچه بر خلق تان اثر می‌گذارد برسید و موقعیت‌هایی را که باعث احساس افسردگی می‌شود، بهبود بخشید.
به یاد داشته باشید الکل و دیگر مواد و دیگر مواد درمان افسردگی را دشوارتر می‌سازد و ممکن است فواید داروهای ضد افسردگی را نیز خنثی سازد. اگر از الکل و دیگر موارد استفاده می‌کنید پزشکتان را مطلع سازید.
